ФЕРУЗА ЖУМАНИЁЗОВА: «МЕН ИГВОЛАРНИ ЭШИТМАЙМАН!» Унинг кулгулари, калби, хусни бегубор… Кушикларидаги дарди соф. Уни узгача кайфиятда карши олишади. У куйлаганда, хамма унга мафтун булади. Характеридаги очиклик, хуш тарбияси, акл-одоби, андишаси, ор-номуси, хавас килишга арзигулик истеъдоди унинг номини кукларга кутарди. Бугун юртимизда Феруза Жуманиёзовани танимайдиган инсон топилмаса керак. «Ялла Хабиби», «кел, азизим», «Сахро» каби кушиклари Россияда хам машхур. «Фариштамисол» хонанданинг мухлислари Козогистон, Киргизистон, Тожикистон, Туркманистон, Белгия, Франция, Афгонистонда хам топилади. Хакикий санъат тил танламайди, дея бежиз айтишмаган экан… Якинда машхур бир режиссёр АКШда сафари чогида энг харидоргир альбом хакида кизикиб сураганида, «Кел, азизим»ни эшитиб лол колибди. Демак, уни хорижда хам танишяпти, тан олишяпти. Феруза билан сухбатлашиш марокли. Хушфеъл санъткор калб дунёси хам гузал… Хабарингиз бор, якинда Феруза Жуманиёзова «Халклар дустлиги» саройида 4 кунлик концерт дастурини такдим этади. Хозирда катта тайёргарлик ишлари кетмокда. Бугунги эксклюзив интервьюда куп маълумотлардан бохабар буласиз! -Концертингиз утган йилгидан хам кизикарлирок булса керак… -Кулдан келганча харакат киляпман. Узбекча, уйгурча, хоразмча, тожикча кушиклар тайёрладим. Узгача сахна декорацияси булади. Сахна либосларига хам алохида эътибор каратяпмиз. Назаримда, профессионаллик сари кадам куйиш тучун анча механт килиш керак. Йилдан йилга тобланяпмиз. -Нега концерт турт кун. 5 кун ё 3 кун эмас? -Концерт ташкилотчилари шундай фикрга келишди. Йиллик хисобот концертимдан хамма бахра олишини хохлайман! Хамма концерт куйяпти. Хар бир санъткорнинг уз мухлиси бор. Неча кун концерт беришдан катъий назар, халкка хизмат килиш керак. -Санъатда илк кузга курина бошлаган пайтларингиздан бошлаб сиз хакингизда турли миш-мишлар «болалаганди». Халигача шундайми? -Ростини айтсам, мен игволарни эшитмайман. Уйлайманки, бундай булишида онамнинг хиссалари катта! У киши хамиша мен учун кайгурадилар. (Шу пайт хонанданинг онасига юзландик ) -Нима сизни чарчатяпти? -Кизимнинг бировга заррача озори тегмайди. Нега унинг хакикий истеъдодини, тинимсиз мехнатини кура олишмайди. Мустакиллик байрамига ьагишлаб, «Ватан» номли ажойиб кушик тайёрлаганди. Оркестрлар билан хамкорликдаги бу кушикни Конституцияда куйлашни ваъда килишиб (уларнинг исм-шарифини айтмайман), кунгилни пуч ёнгокка тулдиришди. Унинг урнига хоразмча уйноки кушигини куйлашни сурашди. Кизим 120 га якин кушиклар куйлади. Махмуд Тоирдек таникли шоирлар каламига мансуб шеърлардан хам фойдаланди. Негадир, хар гал катта давлат тадбирларида кушикчилар руйхатидан унинг номи тушиб колади. Нахот, унинг минглаб мухлислари хакида уйлашмаса?! Чирчикда «Баркамол авлод» мусикий тадбирида хам мухлисларига, санъатига вафодорлиги учун , кузи шишган булса-да, устига бир тутам сочини тушириб булса-да, иштирок этди. Мен хануз тушунмайман, нега уни «Мустакиллик», «Навруз» тантаналарида чикаришмайди. Чиройли кушиклар яратади, хавода колиб кетаверади… Миллий кадриятларимизга хурмати баланд , эгнида хамиша атлас, адраси булган, хушхулк, институтнинг 4-курс талабаси, президентимиз таъсис этган «Нихол» мукофотининг совриндори булган хонанданинг мехнатларини нахот инобатга олишмаса?! -Балким, Ферузанинг мухлислар орасидаги хурмати янада ортишидан куркишар? -Бу хаёт. Келган бахтнинг кетиш йули бор. Ким бир умр яшариб колган. Гузаллик, ёшлик кези келиб инсонни тарк этади. Хаммамиз кариймиз. Хамма уз урнини билгани маъкул. Санъатда канча буюк зотлар утмаган?! Комилжон Отаниёзовлар хам уз вактида ёшларга урин бушатган. Мана, Олмахон Хайитова хам ёшлар учун гамхур. Хар бир санъаткорнинг уз давру даврони булади. Хамма нарса эскиради, инсонлар эса янгиликка ташна булиб колаверади. Хар бир нарсанинг чегараси бор. Акардион чалиб халфачилик ижодида ризкимни топиб юрган кезларим, одамлар ёшрок халфа Ирода Искандарова деганлари чикибди, уни купрок туйга айтиш керак дейишганди. Нима дердим, бу такдир, бу хаёт. Нега бировнинг ютугидан мен нафратланиб ёки гаразим келиши керак. Уз вактида Франция, Кореяда хам гастрол концертларда иштирок этганман. Мана, давр утиши билан, уз кизимнинг ижоди билан овуняпман. -Энг сунгги шов-шув: Феруза Жуманиёзова ва Авраам Руссонинг дуэти хакидаги маълумотлар… Бу канчалик хакикат? -Москвага бир неча бора банкет хизматларига таклиф этишди. Охирги ташрифимиз чогида уша тадбирда Авраам Руссо хам иштирок этди. Уша ерлик ижодкор хамрохларга россия ва узбек кушикчилари дуэт куйласа кандай буларкин деган фикрни айтганимда, улар хайрон колиб, Авраам менсирмикан деган истехзо килишди. Мен хам бу борада жуда ёниб хохлаётган эмалигимни, агар лойиха амалга ошса санъат учун янгилик булишини айтдим… Авраам билан учрашдик. У Ферузанинг ижоди билан кизикиб колди. Таклифни бир огизда маъкуллади. «Кизингиз рус тилини билмаслигини узи тан олиб айтяпти. Каранг, канчалар содда ва бегубор. «Сан-сан» кушигини бирга ижро этиб курайлик-чи», дея, кушикка жур булганда, лойихани бежиз кунглимга солмагани хакида уйланиб колдим. Феруза: Шу пайт Диана Гурцкая ёзиб берган мусикани бизларга эшиттириб, маъкул келса шу кушикни дуэт тарзда куйлашни билдирди. Менга бироз маъкул келмади. Охири шундай карорга келиндики, у яна бир-иккита кушиклар тайёрлайди, биз хам узимиз янги кушиклар яратадиган булдик. Кайси биримизники маъкул келса, ушани куйлашга карор килдик. Хозир бутун фикру хаёлим янги концерт дастуримда. Худо хохласа, концертларим муваффакиятли тугагач, хамкорликдаги лойиха амали буйича киришамиз. Биласизми, Авраамнинг юртмизга хурмати узгача экан. Шу боис хам клипни хам уз ватанимизда ва Англияда суратга олишни режалаштирдик. Дуэтимиз купчиликка манзур булади дея умид килиб коламан. -Рус тилида куйлай олишга кийналмайсизми? -Очигини айтсам, русча гаплашишга ийманаман. Бирок, якинда рус тилида куйлашга уриниб курдим. Дустларимнинг айтишига караганда, чакки чикмаган (кулади). -Зухра опа, совчилар-овчилар эшигингиз пойлаётгандир… -Совчилар, севги мактублари хам келяпти. Бир мехрибон опахонимиз бор. У айтади: агар бу дунёдан утиб кетсам, невараларимга васият киламанки, улар Ферузанинг булажак уйланишсин. Ахир, унинг кизлари хам онаси каби софдил булади деб куп маротаба сузлаб колади. Бир дурадгор йигит 5 маротаба мактуб битди. Тушларида уни куриб чикишини, хаёт у билан гузаллиги хакида фикрларини билдирган. Феруза: Хали турмушга чикишга ошикмайман. Сабаби, мухлисларим олдидаги вазифани тулик адо этиб улгурганим йук. Хали куп мехнат килишим керак. Зухра опа: Менга юлдузнинг онасисиз-ку, кукрак кериб юрмайсизми дейб айтиб колишади. Мен узгарганим йук. Уша Зухра халфаман. Бир икки мухлислари хакида эшитиб хурсанд буламан: Кайсидир келинлар, онахонлар, Ферузанинг клиплари намойиш этилиши билан багри дили ёйилишини, чарчоги чикишини, хатто бир ярим яшар фарзандалари клип Твда намойиш этилса,у нга тикилиб колишини айтади. Хар куни санъаткор узини реклама килгани билан халк мухаббатини козона олмайди. Чунки, мухаббат бозорда сотиладиган мева чева ёки супирги эмас. Одамлар санъатда эшакни хам, маймунни хам, итни хам куриб фаркига етяпти. Гул ёки булбулдан бахра олишяпти. Кизимнинг битта кушигидан сунг туйларга чакиришган. Аллох хохламаса хаммаси бекор. -Кинода суратга тушишга хохишингиз йукми? -Сценарийлар ёкмаяпти. Киз ва йигит учрашади, кучоклашади, упишади… Мен аклли ва доно, иболи кизларнинг ролини уйнагим келади. Мен бундай фильмларад суратга тушиб, турмуш уртогимнинг юзига кандай килиб карайман. Мен узбекона уят ва хаёни унутганимча йук. «Алвидо» кушигимга клип суратга олдик. Ойим уриша-уриша шим кийдирдилар. Чунки, клип мавзуси шуни талаб киларди-да. Раксга тушган пайтларимда, озгина корним очилиб колгани учун галати булдим. Клипни кайтадан монтаж килиш учун кайтариб юбордик. Одамлар, ана узгариб колибди дейишларидан чучийман. Уйлайманки, хал хамиша мени эгнимдаги атласу адрасим, узун кора сочларим билан яхши курган! (кулади) -Клипларда ракс махоратингиз борлигини хам исбот этдингиз. Ракс тугарагига боярпсиз шекилли… -Болалигимдан кизикардим ракс тушишга. Бу ички жиловлаб булмайдиган харакатлар… Онам акардион чалиб кушик куйлаганларида бехос раксга тушиб кетардим. Энди асосий масалага келсак, мен мунтазам ракс урганмайман. Бировларни кайтаргим келмайди. Майли читдан куйлак кияй, факат бировларни такрорламасам бас. Зухра опа: Москвада бозорларда «Ялла хабиби»нинг клипларини куриб колиб жуда кувондим. Айрим рус шоферлар хам сузига тушунмаса-да, «Кел азизим» кушиги жуда ёкишини айтиб колди. -Ферузанинг санъатини балки бутун дунёга олиб чикиш кези келгандир: латофат, жозиба, ракс, истеъдод-хаммаси мужассам-ку? -Маккага борганимда, кулим Каъбага етганад дуо китлганман: кизим илохо дунёга чиксин деб! Бутун дунёга санъатини курсатишини чин дилдан хохлайман. -Кизингиз хаётда умуман бошка дунё… -Тугри айтасиз. Унинг узига хорс характери бор. Болаларча содда, кугирчокларини уйнаб утиради. Намозини канда килмайди. Бир куни бомдод намозини укишга кеч колганимда, у жаннат оналар оёги остида деб оёгимни упганини кариндошимиз айтган (йиглаб юборди). Янги хориж автомобилини олиб бердик. Юришга тортинади. Хозир Нексиясини куз-куз килаётган хонандалар камми?! Ферузани молу дунё хеч качон кизиктирмаган. Туй-хашамларга хам такси чакиришимни айтади. Узини куз-куз килишни ёмон куради. Пул-одамнинг фариштасини ундан узоклаштиради деган акидага амал килиб, кулида пул ушлашни ёмон куради. -Феруза отангизни согинмайсизми? -Ким отасини согинмайман… Майлида, бизни ташалб кетган булсалар-да, барибир ота. Хар доим хабар олиб тураман. -Зухра опа сиз-чи? -Биласизми, Феруза икки ёшлигида, углим 7 ой хали тугилмаган пайтда мени ёлгиз ташлаб кетди… Уйимизни хам тортиб олишди. Кучада колиб кетдик. Аёлнинг калб ойнаси чил-чил синмасин экан, зеро уни кайта тиклаш жуда мушкул.Шу боисми, кечира олмадим. Эх, халиям биз яхшимиз… -Келинингиз хакида гапиринг? -Элмира, келиним. Кизимга ухшаб соддадил, иболи, хаёли. Купчилик уни Нилуфар Усмоновага ухшатади. -Санъаткор кизни келин килармидингиз? -Йук…Бирок, характери менинг кунглимдагидек булса албатта келин килардим. Уларнинг озодалиги ва аклига эътибор каратганман. -Ёлгиз колганда, хаёт кемишлари хакида истасангиз-истамсангиз уйлайсиз. Нималардан хадиксирайсиз, нимадан таскин топасиз? -Кизимнинг бахтини курсам дейман. Унинг фарзандаларини катта килсам. Назаримда, халкимиз аёл санъаткорларни маълумёшгача кабул килади, жон кулоги билан тинглайди. Кейин фурсат ганимат булиб колади деб уйлайман. Санъатнинг нонини мен тотганман. Бу хаётни аллакачон тушуниб етганман. Санъаткор ижоддан чиройли ёшда, бошкалрга хам урин бериб чикиб кетиши керак. Ана ушанда хурмати жойида колади. Уришиш керак эмас. Феруза- халк ёдида факат яхши ном билан колишини тилайман. Илоё, кизимни худо шоширмасин! Хеч качон халк мухаббатини унутиш керак эмас. -Миш-мишлар: кизингизни нечта бойларга эрга берди, нечатасидан ажратди. Бу сизга хам янгилик булмаса керак? -Якинда учта катта санъаткор гийбат килиб колишибди. Аввал Озода Нурсаидова хакида роса гапиришган, кейин Феруза хакида… Бир санъаткор игво килмаслик «гоя»сини уртага ташлаганда, у «бечора»ни койиб-койиб кетказиб юборишибди. Тавба, кизимни хар куни эрга беришади. Кимнинг исботи, далили бор экан?! Игво таркатганларни худога солдим. -Шерали Жураевндан дуо олиш учун унинг уйига хам борган экансизлар? -Ха тугри, бирок тансокчилари чикиб, у киши йуклигини айтган. Санъатга кириб келишда хамма катта санъаткорлардан дуо олишга интилганмиз. 6 йил олдин «Навруз» мажмуида бир мансабдор шахс кизимнинг ёшини сураган. Ушанда «Юлдуз шоу»га чикишимиз керак эди. Мен Феруза энди 16 ига тулганини айтдим. У булса бошини иргаб-иргаб, хали курасиз кизингизнинг бошини айлантиришади, куп кизлар каби ахлоки бузилиб кетади деганди. Шунда жахлим чикиб, хали хоразм кизи кандай булишини курсатиб куяман дегандим. Эх, бошимиздан не кунлар утмади. Уйлашади, бизнинг оила бойиб колган деб… Канча кийинчиликларга дош бердик?! Тошкентга илк келган кезларимиз танишимиз, наманганлик укитувчи аёлнинг пиёз сакланадиган балконида ётиб турганмиз. Бухорога бориш учун пулимиз камлиги учун автобусдан иккаламизга битта уриндикдан жой олиб, амаллаб етиб олардик. Хатто тик туравериб чарчаганимдан бир харбий й игитдан илтимос иклиб жой бекришини сураганимда ухам чарчаб келаётганини айтиб индамай ухлайверган! Эгнимизга куйлак топсак, оёкка ковуш топмаган пайтларимиз хам утди. Шукур! Бошимиздан куп савдолар утган. Кизим хамиша бир нарса харид килишдант олдин мендан рухсат сурайди ва маслахатлашади. -Ферузанинг кайси кушигини ёктирасиз? -«Галмади», «Бегим». Эстрада йулидаги кушикларини тушунмайман. Менга купрок мазмунли кушиклар ёкади. -Хаётда нимани йукотишдан куркасиз? -Фарзандларимни. Уларнинг бахтини курсам армоним колмасди. -Бахт бутунлигини нимада курасиз? -Иккита катта орзуимнинг амалга ошишида! Биринчиси, кизимни чимилдикда куриш, невараларимни тарбия килиш блуса, иккинчиси у бутун дуёнда уз мухлисларини топса! -Хоббингиз халиям кугирчоклар уйнашми? -(кулиб) Ха. Ойим хар гал бозорга борганда албатта менга таб кугирчок, юмшок уйинчок сотиб олади. Зухраопа: кизимдан мингдан-минг розиман. Куёвим учун белбог хам олиб куйганман. У бой булмасин, акли бутун булса булгани! -Концертингизнинг номланиши хаммани лол колдирди! -Янги кушигим матни мени титратиб юборди. Сузлари жуда кучли. Ахамият беринг-да: Мен кушик булгани келдим дунёга Бир бешик булгани келдим дунёга Бир эшик булгани келдим дунёга Бир ошик булгани келдим дунёга Уйлайманки, бу йилги концерт дастурим мухлисларим учун унутилмас тухфа булади. Мафтункор кушикчи билан сухбатни тугатмасанг… Сухбат якунидан шундай фикрлар хаёлимдан утди. Истеъдод… унинг турлари хам куп. Ёпик , очик, кенг киррали… кучли кучсиз, уртамиёна…Агар истеъдоди бобида гап кетганда, унга кучли имстеъдод сохибаси сифатини, агар ташки гузаллиги бобида суз кетганда фариштамисол эканини, агар калб дунёсини менгзаш керак булса мусаффо деган булардим. У хакикатдан шундай? Уйлайманки, сиз хам менинг фикримни тасдиклайсиз! Кушик булгани келган хонанда кеча, бугун ва … хамиша калбларга хузур багишлайверсин!
|